η τέχνη του να μην καπνίζω.

Ένα χρόνο πριν τέτοια εποχή είχα ήδη καπνίσει τα τελευταία τσιγάρα της ζωής μου.

Δεν το ήξερα ακόμη βέβαια όμως επρόκειτο να το μάθω σύντομα. 14 Φεβρουαρίου. Μέρα ερωτευμένων με χώρισαν επίσημα από το λατρεμένο μου τσιγάρο βάζοντας με σε ένα δωμάτιο νοσοκομείου.

Όταν είσαι πλέον 30 και σε έχουν πληροφορήσει πως φλερτάρεις με μεταμόσχευση πνεύμονα τότε μάλλον η διακοπή καπνίσματος είναι πολύ πιο εύκολη από ότι είναι για το μέσο καπνιστή. Βέβαια δεν είναι κάτι που σου εύχομαι.

Ας ξεκινήσω από την αρχή όμως.

Το πρώτο μου τσιγάρο ήταν από ένα πακέτο του πατέρα μου κάπου στο δημοτικό νομίζω, ή ίσως και στην πρώτη γυμνασίου. Λίγες τζούρες από ένα απαίσιο winston στα κρυφά κλειδωμένη στο μπάνιο και μόνη στο σπίτι γεμάτη περιέργεια. Πιθανότατα το έχεις κάνει και εσύ. Δε μου είχε φανεί και κάτι φοβερό τότε.. Το επανέλαβα όμως 2-3 φορές για να σιγουρευτώ.

Θυμάμαι η μητέρα μου πάντα είχε μία φοβία για εμένα και το τσιγάρο.

Όταν ήμουν 5-6 χρονών της έλεγα πόσο όμορφη έβρισκα την κίνηση του χεριού με ένα τσιγάρο ανάμεσα στα δάχτυλα για να τα στολίζει(όπως ένα δαχτυλίδι)και να ταξιδεύει προς το στόμα και πάλι πίσω,σαν χορογραφία μαζί με τα παιχνίδια που άφηνε ο καπνός στο ταξίδι αυτό.
Αστείο λοιπόν που λίγα χρόνια μετά,το πρώτο μου πακέτο το αγοράσαμε μαζί σε μια βόλτα μας. Ήταν μία μεταλλική κασετίνα λεπτά πουράκια με άρωμα βανίλιας. Ξέρω πως είχε στο μυαλό της ότι αν κρατούσε μια τέτοια στάση ελευθερίας απέναντι μου μετά από μία δοκιμή θα έβλεπα πως το κάπνισμα δεν είναι και τίποτα σπουδαίο και θα με άφηνε μια για πάντα αδιάφορη.

Επίσης είμαι σίγουρη  πως δεδομένου της εξέλιξης της υγείας μου πρέπει να αισθάνεται ακόμη τύψεις για εκείνη την κίνηση εκείνης της ημέρας. Φυσικά εγώ ξέρω πως όλο αυτό δεν είχε καμία απολύτως σημασία. Είχα αισθανθεί έλξη για το τσιγάρο πολύ πριν και θα ξεκινούσα αυτή τη σταθερή σχέση μαζί του με τον έναν ή τον άλλο τρόπο.

Πριν 10 χρόνια, μετά από κάποια κωμικοτραγικά γεγονότα τα οποία μου αρέσει να διηγούμαι σε λίγους έτσι ώστε να μπορώ να είμαι όσο φωνακλού θέλω και να κουνώ τα χέρια μου όσο υπερβολικά μπορώ για να πετύχω την τέλεια περιγραφή, κατέληξα να νοσηλεύομαι και να εγχειρίζομαι στο δεξί πνευμόνι. Η διάγνωση έδωσε το όνομα μίας εξαιρετικά σπάνιας ασθένειας η οποία χτυπά στα πνευμόνια και  φυσικά φούντωνε από το τσιγάρο.

Ένας από τους τότε γιατρούς μου υπήρξε θαρρώ αρκετά ξεκάθαρος. "Αν καπνίσεις θα πεθάνεις"μου είχε πει. Δεν μπορώ να πω πως δε με άγγιξε αυτή η πρόταση και πως δεν προσπάθησα σκληρά να το κόψω, όμως σιγά-σιγά έκανα αυτό που το ανθρώπινο είδος κάνει καλύτερα. Ξέχασα..

Πήρε πολλούς μήνες για να επανέλθει το σώμα και η ζωή μου σε μια φυσιολογική κατάσταση και 7 μήνες κορτιζόνης. Ενώ είχα πλέον ξεμπερδέψει με το τσιγάρο συνέχιζα να το λαχταρώ και ενώ γνωρίζω πόσο μελοδραματικό μπορεί να ακούγεται αυτό ήταν κάτι που είχαν πάρει από μένα βίαια. Μου το είχαν απαγορεύσει και αυτό από μόνο του δε λειτουργεί καλά.

Ο καιρός περνούσε και εγώ ξεχνούσα όλο και περισσότερο, έτσι καμιά φορά για να σφραγίσω μια όμορφη στιγμή με αγαπημένους, έκλεβα χαριτωμένα μια τζούρα από το τσιγάρο τους και με τον καιρό η τζούρα δεν ήταν αρκετή οπότε εξελίχθηκε σε ολόκληρο τσιγάρο. Μετά ξέχασα κι άλλο..

Κι άλλο..

Άρχισα συστηματικά να κάνω τράκες όλο και πιο συχνά μέχρι που ξεκίνησα να αισθάνομαι άσχημα για τους άλλους(και για μένα,απλά όχι αρκετά)οπότε αποφάσισα και πάλι να αγοράζω τον δικό μου καπνό προδίδοντας έτσι την υπόσχεση που είχα δώσει να μην ανταλλάξω ποτέ ξανά χρήματα για τσιγάρα.

Το μόνο που έχω να κάνω για να καταλάβω πόσο το είχα παρακάνει είναι να ρίξω μία ματιά στις φωτογραφίες που έχω από τα τελευταία χρόνια. Στις περισσότερες ένα τσιγάρο υπάρχει πάντα εκεί και ποζάρει μαζί μου ανάμεσα στα δάχτυλα. Σίγουρα ξέρεις. Πόσο παραπάνω καπνίζεις από αυτό που απολαμβάνεις στην πραγματικότητα έτσι δεν είναι? Μεγάλη βλακεία.

Επειδή λοιπόν αυτά που αγνοούμε συνήθως μας προλαβαίνουν,πριν ένα χρόνο, 10 περίπου χρόνια ατελείωτης ενοχικής και διακεκομμένης απόλαυσης μετά το πρώτο "χτύπημα" φυσικά ακολούθησε το δεύτερο.

Η εικόνα από τα δύο τροπικά δάση που θα πρέπει να έχει κανείς για πνεύμονες εμένα θύμιζαν βιντάζ σεμεδάκι γιαγιάς. Δαντέλα. Χωρίς δυνατότητα εγχείρησης αυτή τη φορά,τόσο άσχημη ήταν η κατάσταση των οργάνων. Και ακολούθησε φόβος και συγκρούσεις πολλές, δύσκολες και σκοτεινές στιγμές για όποιον έμεινε κοντά μου. Και πόνος που σου έκοβε την αναπνοή(ναι, μπορείς να γελάσεις με αυτό). Απότομη προσγείωση στην πραγματικότητα σε πολύ τρυφερή περίοδο για μένα.Σχέσεις που δοκιμάστηκαν,ταξίδια που δεν έγιναν χρήματα που χάθηκαν..

Το ότι μέσα σε όλη αυτή τη δυσκολία χρειάστηκε να κόψω το τσιγάρο ξανά -και τολμώ να πω μια για πάντα αυτή τη φορά- δε με απασχόλησε καθόλου.

Δεν επηρεάζομαι πια όταν κάποιος ανάβει ένα τσιγάρο στο αγαπημένο μου κομμάτι, όταν βλέπω τα τσιγάρα που κάπνιζα να περιμένουν υπομονετικά πάνω στο μπαρ για να προσφέρουν ευχαρίστηση σε κάποιον άλλο. Δε μου λείπει όταν αντιμετωπίζω μια δυσκολία η όταν χρειάζομαι σύμμαχο σε έναν ζόρικο καυγά. Δε χρειάζομαι τον καπνό γύρω μου για να γοητεύσω ούτε για να κρύψω την αμηχανία μου. Δε το χρειάζομαι καν σαν μονάδα μέτρησης. Φεύγω όταν θέλω να φύγω.

Που και που υπάρχουν στιγμές που το λαχταρώ, μη γελιέσαι.Όμως έχει σπάσει πια η σύνδεση που του είχα δώσει με κάποιες καταστάσεις και συνήθειες. Και αυτή η αίσθηση δύναμης και ελευθερίας για μένα είναι ανεκτίμητη.

Όλα αυτά τα γράφω όχι για να πω την ιστορία μου, ο σκοπός είναι άλλος, όμως ίσως έτσι καταλάβεις πιο εύκολα.

Το πρόβλημα πλέον είναι πως μου έχουν απαγορεύσει να βρίσκομαι και σε χώρους με καπνό,το παθητικό κάπνισμα μου προκαλεί αντίστοιχης βαρύτητας βλάβη. Και εσένα φυσικά,όσο υγιής και να είσαι και όσο φανατικός καπνιστής, όμως  ίσως δε σε νοιάζει, ίσως να μην το έχεις σκεφτεί και ποτέ. Εστιάζω λοιπόν σε εμάς που έχουμε κάποιου τέτοιου είδους ανεπάρκεια, άσθμα,ίσως και απλή ενόχληση λόγω κάπνας ή που απλά θέλουμε να μυρίζουμε όμορφα γυρνώντας στη φωλιά μας.

Τι γίνεται μετά τη διακοπή καπνίσματος? Τι γίνεται ενώ καπνίζουν όλοι οι άλλοι γύρω σου?

Οι πραγματικοί φίλοι, μου έχουν σταθεί πολύ σπουδαία δίπλα μου σε όλο αυτό, σε συγκεντρώσεις σπιτικές φροντίζουν να δημιουργούν χώρο καπνιστών, να είναι κάτω από έναν απορροφητήρα στην κουζίνα ή θα βγούνε σε κάποιο μπαλκόνι. Αυτό είναι το πιο εύκολο αλλά δεν είναι δεδομένο κι όμως το κάνουν. Σε εξόδους καπνίζουν μακρυά μου ή βγαίνουν έξω. (Όλες αυτές είναι μάλλον από τις πιο ρομαντικές και ουσιαστικές κινήσεις που έχει κάνει κάποιος για μένα).

Όμως εγώ θέλω κι άλλο! Θέλω να μπορώ να είμαι μέσα σε ένα λαιβ όσο μικρός και αν είναι ο χώρος και να μπορώ να το χαρώ, να μπορώ να τραγουδήσω, να συγκινηθώ,να κουνηθώ, όσο και να είμαστε όλοι στριμωγμένοι εκεί , να πιω ένα ποτό στο αγαπημένο μου μαγαζί χωρίς να αισθάνομαι τύψεις επειδή βρίσκομαι εκεί ενώ δε θα'πρεπε, να χορέψω πολύ μέχρι να μην αντέχω πια και να σταματήσω επειδή κουράστηκα και όχι επειδή δεν μπορώ να αναπνεύσω,να ξεκουραστώ και να συνεχίσω πάλι,να κατεβαίνω σε εναλλακτικά και κουλτουριάρικα υπόγεια δίχως εξαερισμό, να μπορώ και πάλι να επιλέγω μουσική σε μαγαζιά όσο συχνά θέλω χωρίς αυτό να είναι εις βάρος μου.
Αυτά θέλω. Αυτά που μου ανήκουν.

Ο νόμος επιβάλει καθολική απαγόρευση του καπνίσματος σε κλειστούς χώρους από το 2010. Ξεκάθαρη νομοθεσία εδώ και 5 χρόνια για ξεκάθαρους λόγους.. Αδυνατώ να καταλάβω τι συμφέροντα μπορεί να υπάρχουν από πίσω και να μην έχει επιβληθεί η εφαρμογή του. Αδυνατώ να πιστέψω ότι ο κόσμος θα βγαίνει λιγότερο αν θα αναγκάζεται σε όλα τα νυχτερινά μαγαζιά να μετακινείται προς τα έξω ή και να κάθεται έξω εξ αρχής για να απολαύσει το τσιγάρο του ειδικά σε μια χώρα όπως τούτη εδώ όπου 3/4 του χρόνου η θερμοκρασία μας χαϊδεύει απαλά στα πρόσωπο.

Τελικά αυτό χρειαζόμαστε? Κάποιον να μας επιβάλλεται?

Αν όχι ας το αποδείξουμε ο καθένας υπεύθυνα και συνειδητά.

Την επόμενη φορά που θα ανάψεις τσιγάρο μέσα σε κλειστό χώρο σκέψου το λίγο παραπάνω, πιο συνολικά..

Αφού είσαι πολύ παραπάνω από αυτό.

Όχι?